Marmara Denizi'nde 2021 yılında yaşanan ve büyük bir çevre felaketine yol açan müsilaj sorunu yeniden gündeme geldi. Müsilajın yeniden görülmesi üzerine harekete geçen Müsilaj Bilim ve Teknik Kurulu, Orta Doğu Teknik Üniversitesi'ne (ODTÜ) ait Bilim-2 Araştırma Gemisi ile Marmara Denizi'ne açılarak incelemelerde bulundu. Yapılan incelemelerin ardından kurul adına açıklama yapan Prof. Dr. Barış Salihoğlu, 2021 yılındaki kadar yoğun bir müsilaja rastlanmadığını ancak yaz aylarında yoğunlaşma olasılığının bulunduğunu belirtti. Bu açıklama, Marmara Denizi'ndeki ekosistem ve kıyı bölgelerinde yaşayanlar için endişe verici bir gelişme olarak değerlendiriliyor.

Müsilaj Nedir ve Neden Oluşur?

Müsilaj, denizlerdeki planktonların aşırı çoğalması sonucu ortaya çıkan, deniz yüzeyini kaplayan ve deniz yaşamını olumsuz etkileyen organik bir maddedir. Temel olarak, deniz suyunun aşırı ısınması, kirlilik ve besin maddelerinin (azot ve fosfor gibi) aşırı artışı gibi faktörler müsilaj oluşumunu tetikler. Marmara Denizi'nin coğrafi özellikleri ve sanayi atıklarıyla kirlenmesi, bu denizi müsilaj oluşumuna karşı özellikle hassas hale getirmektedir. Müsilaj oluşumu, deniz canlılarının oksijen almasını engelleyerek toplu ölümlere yol açabilir, balıkçılığı olumsuz etkileyebilir ve turizm gelirlerinde düşüşe neden olabilir.

Bilim Kurulu'nun İncelemeleri ve Uyarıları

Müsilaj Bilim ve Teknik Kurulu'nun ODTÜ Bilim-2 Araştırma Gemisi ile yaptığı incelemeler, Marmara Denizi'ndeki durumun ciddiyetini ortaya koyuyor. Prof. Dr. Barış Salihoğlu'nun açıklamalarına göre, mevcut durumda 2021 yılındaki kadar yoğun bir müsilaj olmasa da, yaz aylarında sıcaklıkların artması ve kirliliğin devam etmesi durumunda müsilajın yeniden yoğunlaşma riski bulunmaktadır. Kurul, bu riski minimize etmek için acil önlemler alınması gerektiğini vurguluyor. Alınması gereken önlemler arasında, atık su arıtma tesislerinin iyileştirilmesi, sanayi atıklarının kontrol altına alınması ve deniz kirliliğini azaltacak diğer çevresel düzenlemelerin yapılması yer alıyor.

Müsilajın Olası Etkileri ve Çözüm Önerileri

Müsilajın yeniden yoğunlaşması durumunda, Marmara Denizi'ndeki ekosistem ve kıyı bölgelerinde yaşayanlar için ciddi sonuçlar ortaya çıkabilir. Deniz canlılarının toplu ölümleri, balıkçılığın olumsuz etkilenmesi, turizm gelirlerinde düşüş ve halk sağlığı sorunları bu sonuçlardan bazılarıdır. Müsilaj sorununa kalıcı bir çözüm bulmak için, öncelikle deniz kirliliğinin kaynağında çözülmesi gerekmektedir. Bu amaçla aşağıdaki adımlar atılabilir:

• Atık su arıtma tesislerinin kapasitelerinin artırılması ve teknolojilerinin iyileştirilmesi
• Sanayi tesislerinin atık sularının sıkı bir şekilde denetlenmesi ve cezai yaptırımların uygulanması
• Tarımda kullanılan gübrelerin ve ilaçların kullanımının kontrol altına alınması
• Deniz çöplerinin toplanması ve geri dönüşüm oranlarının artırılması
• Halkın bilinçlendirilmesi ve çevre dostu uygulamaların teşvik edilmesi

Marmara Denizi'ndeki müsilaj sorunu, sadece yerel bir sorun olmaktan öte, küresel bir çevre sorunudur. Bu nedenle, sorunun çözümü için ulusal ve uluslararası işbirliğinin sağlanması, bilimsel araştırmaların desteklenmesi ve çevre politikalarının etkin bir şekilde uygulanması büyük önem taşımaktadır. Aksi takdirde, Marmara Denizi'ndeki ekosistem geri dönülemez bir şekilde zarar görebilir ve bu durum, bölgedeki yaşamı olumsuz etkileyebilir.