İran'ın nükleer tesisleri, son dönemde artan gerilimle birlikte sıkça gündeme geliyor. Peki, olası bir saldırı durumunda nükleer tesisler vurulursa ne olur? Risk ne kadar büyük? İşte uzmanların değerlendirmeleri ve olası senaryolar:

Nükleer Tesisler Neden Hedefte?

Saldırıların başından bu yana, İran'ın farklı noktalarındaki nükleer tesis ve altyapıları, İsrail'in hedefi haline geldi. İran ise nükleer tesislerini bu tür saldırılara karşı korumak amacıyla yerin metrelerce altına inşa etmiş durumda. İran'ın sahip olduğu iki nükleer zenginleştirme tesisinden biri olan, Tahran'a 161 km mesafedeki Fordo'ya, ancak ABD'nin elindeki GBU-57 tipi sığınak delici bombalarla yapılan bir saldırının etkili olabileceği belirtiliyor. İsrail'in bu tesise hasar verebilecek bir bombaya sahip olmadığı ve bu nedenle ABD'yi savaşa çekmek istediği iddiaları da mevcut.

Olası Bir Saldırıda Neler Olabilir?

Peki, korkulan olur da ABD, İsrail'in yanında savaşa dahil olur ve Fordo'ya sığınak delen bombayla saldırırsa bu durum nükleer bir felakete yol açar mı? Alabama Üniversitesi'nden bilim insanı Emily Caffrey, patlamayla ortaya çıkabilecek gaz bulutunun çok uzağa gidemeyeceğini söylüyor. Uranyumun gaz hali olan Uranyum Heksaflorid'in çok ağır bir gaz olması nedeniyle bölgeden çok uzak noktalara taşınmasının düşük bir ihtimal olduğunu belirtiyor. Caffrey, bu yüzden nükleer kirliliğin vurulan alanla sınırlı kalmasının beklendiğini ve yakında bulunmayanlar için bir tehdit yaratmayacağını düşünüyor.

ABD'li nükleer güç güvenliği uzmanı Edwin Lyman da benzer görüşte. Lyman, bu tür tesislerde bulunan iki uranyum izotopunun, çevreye yayıldığında ciddi bir sağlık tehdidi yaratmayacağını söylüyor. Sığınak delen bombayla İran'ın nükleer tesisinin hedef alınmasının düşük düzeyde bir nükleer kirliliğe yol açacağını ve yalnızca tesisin yakın çevresini etkileyeceğini düşünüyor. Ancak Lyman, olası bir saldırının ardından ortaya çıkması beklenen uranyum heksaflorid gazının havadaki suyla reaksiyona girerek hidroflorik asit oluşturması olasılığının tehlikeli olabileceğine işaret ediyor.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı direktörü Rafael Mariano Grossi, İran'daki tesislere yapılan saldırıları yakından takip ettiklerini söyledi. Grossi, İsrail'in Fordo Nükleer Tesisine yönelik saldırıları rapor edilse de Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın tesiste bir hasar tespit etmediğini kaydetti.

Sonuç: Riskler ve Belirsizlikler

Olası bir nükleer tesis saldırısının sonuçları, birçok faktöre bağlı olarak değişebilir. Uzmanlar, nükleer kirliliğin sınırlı kalabileceğini belirtse de, hidroflorik asit oluşumu gibi potansiyel tehlikelere dikkat çekiyor. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (UAEA) durumu yakından takip etmesi ve şeffaf bir şekilde bilgi paylaşması, olası risklerin değerlendirilmesi ve önlenmesi açısından büyük önem taşıyor. Bölgedeki gerilimin tırmanması, nükleer tesislerin güvenliği konusundaki endişeleri artırırken, diplomatik çabaların önemi bir kez daha ortaya çıkıyor.