Türkiye, 2025 yazında rekor sıcaklıklar ve şiddetli kuraklıkla karşı karşıya kalabilir. İzmir Bakırçay Üniversitesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şermin Tağıl, iklim değişikliğinin etkilerinin giderek arttığını ve bu durumun Türkiye'yi olumsuz etkileyeceğini belirtti. Meteoroloji Genel Müdürlüğü verileri de bu durumu destekler nitelikte. Mart ayında yaşanan sıcaklık rekorları, yaklaşan tehlikenin sinyallerini veriyor.
Rekor Sıcaklıklar Kapıda Mı?
Prof. Dr. Şermin Tağıl, "İklim tahmin modelleri, 2025 yazının Türkiye için son yılların en sıcak ve en kurak dönemlerinden biri olabileceğini öngörüyor," diyerek durumun ciddiyetini vurguladı. Özellikle Nisan-Haziran aylarında yüksek atmosferik basınç sistemlerinin etkisiyle sıcak ve yağışsız bir dönemin yaşanmasının olası olduğunu belirtti.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre, Türkiye'de 1991-2020 arasında 2,9 derece olan Ocak ayı sıcaklık ortalaması, 2025 Ocak ayında 5,5 dereceye yükseldi. Bu veri, son 55 yılın en sıcak üçüncü Ocak ayı olarak kayıtlara geçti. 2024 yılı boyunca sıcak hava dalgalarının etkili olduğu Türkiye’de, 15-16 Mart tarihlerinde yaz mevsimini aratmayan günler yaşandı. Mart ayında 13 il ve 17 ilçede sıcaklık rekorları kırıldı. İzmir’de 15 Mart’ta ölçülen 31,1 derece, 1938’den bu yana mart ayında kaydedilen en yüksek sıcaklık oldu.
Bu durumun tarım, su kaynakları ve günlük yaşam üzerinde önemli etkiler yaratabileceği belirtiliyor. Uzmanlar, özellikle yazın ikinci yarısında sıcaklıkların daha da artacağını ve kuraklık koşullarının ülke genelinde ağırlaşacağını öngörüyor.
Kuraklık Tehlikesi Büyüyor
Prof. Dr. Tağıl, Türkiye'nin yaz aylarında sıcak hava taşıyan yüksek basınç sisteminin etkisi altına girmesinin beklendiğini ifade etti. Bu yüksek basıncın, yazın ikinci yarısında daha kalıcı hale geleceğini ve güneyden gelen sıcak hava taşınımını artırarak yağış miktarını önemli ölçüde azaltacağını belirtti. "Kuraklık koşulları, Karadeniz Bölgesi dahil olmak üzere ülke genelinde daha da ağırlaşacak," uyarısında bulundu.
Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezinin tahminlerine göre deniz yüzeyi sıcaklıklarının geçtiğimiz yıla göre 1,5 ila 1,8 derece artacağı öngörülüyor. Bu artış, atmosferdeki nemin azalmasına ve yağışların daha da düşmesine neden olabilir. Kuraklığın etkileri şu şekilde sıralanabilir:
- Tarım ürünlerinde verim kaybı
- Su kaynaklarında azalma
- Orman yangınları riskinde artış
- Sağlık sorunlarında artış (ısı çarpması, su kaynaklı hastalıklar)
Ne Yapmalıyız?
İklim değişikliği ile mücadele, bireysel ve toplumsal düzeyde alınacak önlemlerle mümkün. Su tasarrufu yapmak, enerji tüketimini azaltmak, sürdürülebilir tarım uygulamalarını desteklemek ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek, bu mücadelenin önemli adımlarıdır. Ayrıca, yetkililerin de iklim değişikliği ile ilgili politikaları hayata geçirmesi ve toplumu bilinçlendirmesi büyük önem taşıyor.
2025 yazının Türkiye için zorlu geçeceği öngörülüyor. Rekor sıcaklıklar ve kuraklık tehlikesine karşı hazırlıklı olmak, su kaynaklarını verimli kullanmak ve iklim değişikliği ile mücadeleye katkıda bulunmak, hepimizin sorumluluğunda. Unutmayalım ki, geleceğimizi korumak için bugünden harekete geçmeliyiz.
