Kamu Başdenetçisi Mehmet Akarca, TBMM Dilekçe Komisyonu'nda yaptığı sunumda önemli açıklamalarda bulundu. Akarca, kurumlarının TBMM adına denetim yaptığını ve bu nedenle verdikleri tavsiye kararlarının hukuk devleti ilkesinin bir gereği olarak yerine getirilmesi gerektiğini vurguladı. Ancak Akarca, bazı durumlarda tavsiye kararlarına verilen cevaplarda yeterli gerekçelerin bulunmadığını da belirtti.

Kamu Başdenetçisi Akarca'dan Önemli Açıklamalar

Akarca, konuşmasında Kamu Denetçiliği Kurumu'nun (KDK) amacının idare ile vatandaşlar arasındaki güven köprüsünü güçlendirmek olduğunu söyledi. KDK'nın işleyişi hakkında bilgi veren Akarca, başvurulara ilişkin izlenen süreci detaylarıyla anlattı. Özellikle kurum faaliyetlerinin bakanlıklar nezdinde yapıcı bir tutumla ele alınmasının önemine değinen Akarca, sıradan bir evrak muamelesi yapılmamasını istedi. Şöyle konuştu:

"Kurumumuz TBMM adına denetim yapan Ombudsmanlık kurumu gücünü Meclisten almaktadır. Bu yüzden kararların tavsiye mahiyetinde olması erkler ayrılığının bir sonucudur. Bu doğrultuda tavsiye kararlarımızın yerine getirilmesi hukuk devleti ilkesinin bir gereğidir."

Akarca, tavsiye kararlarına verilen cevaplarda yeterli gerekçelerin bulunmaması durumuna da değinerek, karşılaştıkları ilginç bir örneği paylaştı. Bir anız yangını sonrasında idari para cezası kesilen bir başvurucuya yönelik verdikleri tavsiye kararına, ilgili il müdürünün dava açılması gerektiği yönünde cevap verdiğini aktardı. Akarca, bu durumun kabul edilemez olduğunu, çünkü vatandaşın mahkemeye gitmeden önce KDK'ya başvurduğunu ve kurumun da konuyu hukuk yönünden incelediğini belirtti.

KDK Kararlarının Uygulanmasında Yaşanan Zorluklar

Akarca, KDK'nın hukuk kurumu olarak değerlendirmelerde bulunduğunu ancak idarelerin kararlara yaklaşımında icracı birimlerin kanaatlerinin baskın olduğunu gözlemlediklerini ifade etti. Bu durumun, kararların gerçek manasıyla kavranmamasına neden olabileceğini ve kararlara uyumu zorlaştırabileceğini söyledi. Bu nedenle, KDK'nın tavsiye kararlarına uyulup uyulmayacağı konusundaki son değerlendirmelerin en üst hukuk birimlerinden alınacak görüşlerle olgunlaştırılmasının yerinde olacağını düşündüklerini belirtti.

Akarca ayrıca, kararların takibi konusunda da bazı sorunlar yaşandığını dile getirdi. İdarelerin bazı kararların gereğini yerine getirme iradesi olsa dahi, talebin yatırım programına alınması, yıkım işleminin gerçekleştirilmesi, hak edişlerin ödenmesi ve mevzuat düzenlenmesinin yapılması gibi bazı başvurular bakımından bunun belli bir süre alabileceğini ifade etti. Bu gibi durumlarda, Kurumlarına yazılan cevaplarda daha somut takvim ve süreçlere yer verilmesinin önem arz ettiğini vurguladı.

Çözüm Önerileri ve Beklentiler

Akarca, KDK kararlarına uyma iradesi gösteren idarecilerin mali sorumluluğu konusunda bağışıklık getiren bir düzenleme yapılması gerektiğini değerlendirdiğini söyledi. Ayrıca, idarelerin KDK'nın karar verme sürecine iştirak etmesinin ardından Sayıştay'ın gerçekleştirdiği denetim sonucunda idarenin aleyhine sonuçlar doğurabileceğini ve bu durumun idarecilerin kararlara olumlu yaklaşmasının önünde engel oluşturabileceğini belirtti.

• Kararların takibi konusunda daha somut takvim ve süreçler belirlenmeli.
• İdarecilerin KDK kararlarına uyma konusunda mali sorumluluklarının güvence altına alınmalı.
• KDK kararlarının uygulanmasında yaşanan mevzuat boşlukları giderilmeli.

Kamu Başdenetçisi Mehmet Akarca'nın açıklamaları, KDK'nın rolü ve tavsiye kararlarının uygulanmasının önemi konusunda önemli bir farkındalık yaratmıştır. Hukuk devleti ilkesinin güçlendirilmesi ve idare ile vatandaş arasındaki güvenin artırılması için KDK kararlarının etkin bir şekilde uygulanması büyük önem taşımaktadır.