Dünya genelinde ve Türkiye'de nüfusun yaşlanması, demografik yapıda önemli değişikliklere yol açıyor. Düşen doğurganlık oranları ve artan yaşam süresi, yaşlı nüfusun yükselmesine neden olurken, bu durum sosyal güvenlik sistemleri ve sağlık hizmetleri üzerinde baskı oluşturuyor. Türkiye'de doğurganlık oranının nüfusun kendini yenileme eşiğinin altında olması, bu sorunun ciddiyetini daha da artırıyor. Bu nedenle, hükümetler aile dostu politikalar geliştirerek doğumu teşvik etmeyi ve genç nüfusu desteklemeyi amaçlıyor. Bu kapsamda, doğum yardımları önemli bir araç olarak öne çıkıyor.

Doğum Yardımları ile Ailelere Destek

AK Parti hükümetleri döneminde aile dostu sosyal politikalara büyük önem verilmiştir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da sıkça vurguladığı gibi, ailelerin güçlendirilmesi ve genç nüfusun korunması, ülkenin geleceği için kritik öneme sahip. Bu doğrultuda, 10 Nisan 2025 tarihinde yayımlanan "Doğum Yardımı Yönetmeliği" ile Türk vatandaşlarına yapılacak doğum yardımlarının usul ve esasları belirlenmiştir. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından sağlanan bu yardım, 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra doğan çocuklar için verilmekteydi. Ancak, 2025 'Aile Yılı' kapsamında destekler güncellenerek yeni düzenlemeler hayata geçirilmiştir.

2025 yılı itibarıyla güncellenen doğum yardımı şartları şu şekildedir:

• 1 Ocak 2025 tarihinde ve sonrasında canlı doğan çocuğun olması.
• Annenin veya babanın ya da her ikisinin de Türk vatandaşı olması.
• Türkiye'de ikamet edilmesi.
• Başvuru yerlerine usulüne uygun olarak başvuru yapılması.

Başvurular, sistem üzerinden en geç 15 gün içinde sonuçlandırılacak olup, https://www.turkiye.gov.tr/ashb-dogum-yardimi-8663 bağlantısı üzerinden sisteme ulaşılabilir.

Doğum Yardımı Miktarları ve Ödeme Koşulları

1 Ocak 2025 tarihi ve sonrasında canlı doğan çocuklar için başvuru yapılması ve gerekli şartların taşınması halinde, doğum yardımına esas çocuğun doğduğu aydan itibaren ödeme yapılacaktır. Ancak, 10 Nisan 2025 tarihinden itibaren 30 gün içinde yapılmayan başvurularda geçmişe yönelik ödeme yapılmayacaktır. Doğum yardımı ödemeleri, muhtaçlık şartı aranmaksızın Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonundan yapılacaktır.

Doğum yardımı tutarları şu şekildedir:

• Birinci çocuk için tek seferlik 5.000 TL,
• İkinci çocuk için başvurunun yapıldığı ay itibarıyla 5 yaşını tamamlayana kadar (altmışıncı ay dahil) aylık 1.500 TL,
• Üçüncü ve sonraki çocuklar için başvurunun yapıldığı ay itibarıyla 5 yaşını tamamlayana kadar (altmışıncı ay dahil) aylık 5.000 TL,

Doğum yardımı, hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmayacak ve haczedilemeyecektir. Ödeme, çocuğun 5 yaşını tamamlamasıyla sona erecektir. Hak sahipleri, ödemenin yapılmaması veya kesilmesi durumunda durumu 1 ay içinde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bildirmelidir.

1 Ocak 2025 tarihinden önce canlı doğan çocuk için doğum yardımı almaya hak kazananlar, 1 Haziran 2025 tarihine kadar başvurmaları şartıyla, eski doğum yardımı esaslarına göre ödeme alabileceklerdir.

Nüfusun yaşlanmasıyla mücadele etmek ve aileleri desteklemek amacıyla hayata geçirilen bu doğum yardımları, Türkiye'nin demografik yapısını güçlendirmeye yönelik önemli bir adımdır. Ailelerin refahını artırarak genç nüfusun korunmasına katkı sağlayacak bu tür politikaların devamlılığı, ülkenin geleceği için büyük önem taşımaktadır. Bu desteklerle, aileler çocuklarını daha iyi koşullarda büyütebilirken, ülke genelindeki demografik denge de korunabilecektir.