Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Hazine ve Maliye Bakanlığı, sosyal yardım alan vatandaşlara yönelik önemli bir adım attı. Haksız yere dul ve yetim maaşı alanlar ile sosyal yardımlardan yararlananlar için denetimler sıkılaştırıldı. SGK Başuzmanı İsa Karakaş'ın açıklamalarıyla detaylanan bu süreçte, sahte boşanma ve kayıt dışı çalışma gibi usulsüzlüklerin önüne geçilmesi hedefleniyor. Peki, bu denetimler kimleri etkileyecek ve hangi sonuçları doğuracak?

Sahte Boşanmalar ve Kayıt Dışı Çalışmalar Mercek Altında

SGK, özellikle resmi nikâhlı olmadığı halde boşanmış gibi gösterilen birliktelikleri yakından takip ediyor. Bu kapsamda yapılan denetimlerde, birlikte yaşadığı halde kağıt üzerinde boşanmış görünen kişilere sağlanan yardımlar iptal ediliyor. Maliye'nin de dahil olduğu bu denetim süreciyle, kayıt dışı gelir elde eden veya çalışabilecek durumda olup da yalnızca sosyal yardımla geçinen bireylerin tespiti amaçlanıyor. Bu durum, devletin sosyal yardım kaynaklarının doğru kişilere ulaşmasını sağlamak adına büyük önem taşıyor.

SGK Başuzmanı İsa Karakaş, denetimlerin ciddiyetini vurgulayarak, "Yetim maaşı almak için resmi nikâhın olmaması gerekmiyor, ancak çok sayıda kişi, 40, 50, hatta 60 yaşındaki insanlar bile boşanmış gibi göstererek birlikte yaşadıkları kişilerle bu yardımlardan faydalanıyor. SGK, bu tür durumları tespit etmek için uzun yıllardır ciddi denetimler yapıyor" dedi. Bu açıklamalar, SGK'nın bu konudaki kararlılığını net bir şekilde ortaya koyuyor.

Milyonlarca Kişi Takipte: Cezalar Ağır Olacak

Türkiye'de sosyal yardım alan kişi sayısının 5 milyonu aştığı düşünüldüğünde, yardımların gerçekten ihtiyaç sahibi vatandaşlara ulaştırılması büyük önem taşıyor. SGK Başuzmanı İsa Karakaş’ın verdiği bilgilere göre, sadece 2023 yılında 2 bin 979 kişi haksız yardım aldığı gerekçesiyle tespit edildi ve 2024’te bu sayının 3 binin üzerine çıktığı belirtildi. Bu kişilerin maaşları kesilirken, geriye dönük tahsilat için gecikme zammı ve faiz uygulandı. Ayrıca, ilgili şahıslar hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunuldu.

Denetimler sadece sahte boşanmalarla sınırlı değil. Sosyal yardım aldığı halde kayıt dışı çalışan ya da gelir elde eden kişiler de mercek altında. Maliye, bu kişilerin gelir beyanlarını inceleyerek sahtecilik tespit edilmesi halinde desteklerin sonlandırılması ve cezai işlem uygulanması yönünde adımlar atıyor. Ayrıca, gelir testi ile belirlenen genel sağlık sigortası (GSS) ödemelerinde de benzer bir denetim mekanizması devreye alındı. Gerçek anlamda muhtaç olmayan ve kayıt dışı kazanç sağlayan kişilerin sağlık desteklerinden faydalanmalarının önüne geçilecek.

İŞKUR ile İstihdam Modeli Gündemde

Hükümet, sosyal yardımlara bağımlı bireylerin iş gücüne katılımını sağlamak amacıyla İŞKUR aracılığıyla istihdam projelerini devreye alıyor. Çalışabilecek durumda olanların yalnızca yardım gelirleriyle yaşamalarını önlemek ve üretime dahil olmalarını sağlamak için meslek danışmanlığı gibi uygulamalar yaygınlaştırılacak.

Risk altındaki kişiler ise sahte boşanma yapan, gelirini gizleyen, çalıştığı halde kayıt dışı görünen ve sosyal yardımlardan bu yollarla faydalananlar. Bu kişilerin hem yardımları kesilecek hem de haklarında adli süreç başlatılacak. Ancak, gerçek ihtiyaç sahibi olan vatandaşlar için herhangi bir risk söz konusu değil. Gerçek boşanma durumlarında veya belgelenebilir muhtaçlık durumlarında yardımların devam edeceği belirtiliyor.

Sonuç

SGK ve Maliye'nin başlattığı bu denetimler, sosyal yardım sisteminin daha adil ve etkin bir şekilde işlemesini sağlamayı amaçlıyor. Haksız yere yardım alanların tespitiyle, kaynakların gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaşması hedefleniyor. Bu süreçte, vatandaşların doğru bilgilendirilmesi ve şeffaf bir şekilde denetimlerin yürütülmesi büyük önem taşıyor.