Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Didem Özkan, Dünya Astım Günü vesilesiyle yaptığı açıklamada, astımın kadınları neden daha fazla etkilediğine dikkat çekti. Astımın genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimiyle ortaya çıktığını belirten Özkan, önemli uyarılarda bulundu.

Astım Nedir ve Nedenleri Nelerdir?

Uzm. Dr. Didem Özkan, astımı kısaca şöyle tanımladı: "Astım, hava yollarında iltihaplanma ve daralma ile karakterize kronik bir hastalıktır. Hava yollarında oluşan bu değişiklikler nefes darlığına neden olarak kişinin günlük yaşamını olumsuz yönde etkiler." Astımın gelişiminde rol oynayan faktörleri ise şu şekilde sıraladı:

• Genetik yatkınlık: Ailede astım öyküsü bulunması riski artırır.
• Alerjenler: Polenler, ev tozu akarları, hayvan tüyleri gibi alerjenlere maruz kalmak.
• Yoğun sigara dumanı maruziyeti: Özellikle çocukluk döneminde sigara dumanına maruz kalmak.
• Solunum yolu enfeksiyonları: Bebeklik ve erken çocukluk döneminde geçirilen enfeksiyonlar.
• Hava kirliliği: Kirli hava solunum yollarını tahriş edebilir.
• Mesleki maruziyet: Toz, kimyasal gibi maddelere maruz kalmak.
• Obezite: Fazla kilolu olmak astım riskini artırabilir.
• Aşırı egzersiz: Bazı kişilerde egzersiz astım ataklarını tetikleyebilir.
• Stres: Yoğun stres astım belirtilerini kötüleştirebilir.
• Soğuk hava: Soğuk hava solunum yollarını daraltabilir.
• Gastroözofageal reflü: Mide asidinin yemek borusuna kaçması astımı tetikleyebilir.

Kadınlar Neden Daha Çok Risk Altında?

Dr. Özkan, astımın herkeste ve her yaşta görülebileceğini vurgulayarak, "Dünyada yaklaşık 300 milyon, ülkemizde 3-4 milyon astımlı hasta olduğu tahmin edilmektedir. Erişkinlerde astım görülme sıklığı yüzde 6-12, çocuklarda yüzde 6-15 oranında değişir. Ne yazık ki, kız çocuklarında ve kadınlarda daha fazla görülmektedir" dedi.

Kadınların astıma karşı daha savunmasız olmasının nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, hormonal faktörler, genetik yatkınlık ve çevresel etkenlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Özellikle ergenlik, hamilelik ve menopoz dönemlerinde hormonal değişiklikler astım belirtilerini etkileyebilir.

Astımdan Korunma Yolları ve Öneriler

Astımdan korunmak ve belirtileri kontrol altında tutmak için Dr. Özkan şu önerilerde bulundu:

• Evde bulunan alerjen maruziyetini azaltın. Halı, kilim gibi toz tutan eşyaları kaldırın.
• Ev ortamını tozlu ve nemli tutmamaya özen gösterin.
• Bahar aylarında polenlere maruz kalmamak için dışarı çıkarken maske takın.
• Sigara kullanmayın ve içilen ortamlardan uzak durun.
• Her yıl grip aşısı yaptırın.
• Egzersiz ile atağı tetiklenen hastalar, egzersizden önce hava yollarını genişletici ilaçlar kullanmalıdır.
• Reflüsü olanlar tedavi olmalıdır.

Dr. Özkan ayrıca, astıma iyi gelen bazı önerilerde de bulundu:

• Düzenli spor yapmak ve solunum egzersizleri uygulamak.
• Bol sıvı tüketmek.
• Solunum yolları tıkanıklığında tuzlu su ile gargara yapmak.
• Sıcak buhar solunması.
• Zerdeçal ve zencefil ile hazırlanan bal karışımı kullanmak.
• Ölçülü miktarda adaçayı ve kekik çayı tüketmek.
• C vitamini içeren besin veya takviyeler ile bağışıklığı güçlendirmek.
• Magnezyum içeren gıdaları tüketmek.
• Somon gibi omega-3 içeren besinler tüketmek.
• D vitamini içeren süt ve yumurta gibi besinler tüketmek.
• Beta karoten içeren havuç ve yeşil yapraklı sebzeler tüketmek.
• Kalsiyum ve proteinden zengin ve dengeli beslenmek.

Sonuç olarak, astım kadınları daha sık etkileyen kronik bir hastalıktır. Ancak, doğru teşhis, tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle astım kontrol altında tutulabilir ve yaşam kalitesi artırılabilir. Astım belirtileri yaşayanların vakit kaybetmeden bir Göğüs Hastalıkları uzmanına başvurması önemlidir.