
Araköy Ekmeği: Gümüşhane'den Dünyaya Lezzet Yolculuğu!
Gümüşhane'nin Kürtün ilçesine bağlı Araköy köyünde üretilen, coğrafi işaret tescilli Araköy ekmeği, yüzyılı aşkın süredir aynı ekşi maya ile hazırlanıyor. 8 saatlik zahmetli bir üretim sürecinden geçen bu ekmek, 4 kilogramlık devasa boyutuyla dikkat çekiyor. Araköy ekmeği, sadece Türkiye'de değil, New York'tan Mekke'ye kadar dünyanın farklı yerlerinde sofraları süslüyor. Peki, bu eşsiz lezzetin sırrı ne?
Araköy Ekmeğinin Tarihi ve Özellikleri
Araköy ekmeği, adını aldığı Araköy köyünde yüz yılı aşkın süredir üretiliyor. Bu ekmeğin en önemli özelliği, yapımında kullanılan ekşi maya. Kuşaktan kuşağa aktarılan bu maya, ekmeğe kendine has bir lezzet ve aroma katıyor. Araköy ekmeği, sadece un, su, tuz ve ekşi maya kullanılarak üretiliyor. İçeriğinde hiçbir katkı maddesi bulunmaması, bu ekmeği diğerlerinden ayırıyor.
- Coğrafi İşaret Tescili: Araköy ekmeği, Gümüşhane Ticaret ve Sanayi Odası'nın girişimleriyle 2019 yılında coğrafi işaret tescili aldı. Bu sayede, ekmeğin kalitesi ve geleneksel üretim yöntemleri koruma altına alındı.
- Uzun Süre Dayanıklılık: Araköy ekmeği, doğal yapısı sayesinde uzun süre tazeliğini koruyor. Normal bir ailenin yaklaşık bir haftalık ekmek ihtiyacını karşılayabilen bu ekmek, özellikle kalabalık sofralar için ideal bir seçenek.
- Ekmekçiler Mahallesi: Araköy ekmeğine olan yoğun talep, köyün sosyal yapısını da etkilemiş durumda. Ekmek üretiminin yoğunlaştığı mahalle, "Ekmekçiler Mahallesi" olarak anılmaya başlanmış.
Üretim Süreci ve Lezzet Sırrı
Araköy ekmeğinin yapımı, 8 saatlik bir sabır ve emek gerektiriyor. Hamur, özenle hazırlandıktan sonra taş fırınlarda odun ateşinde yavaş yavaş pişiriliyor. Bu yöntem, ekmeğin lezzetini ve aromasını artırıyor. Fırından çıktığında ortalama 4 kilogram ağırlığa ulaşan her bir ekmek, doyuruculuğu ve uzun süre bayatlamayan yapısıyla da fark yaratıyor.
Ekmek ustası Ersoy Tozlu, dedesinden öğrendiği yöntemlerle 20 yıldır Araköy ekmeği yapmaya devam ediyor. Tozlu, ekmeklerinde hiçbir katkı maddesi kullanmadıklarını ve tamamen doğal yöntemlerle üretim yaptıklarını belirtiyor. Tozlu'nun ifadesine göre, "Hamurun mayalanması ve hazırlanmasıyla birlikte bir ekmek ortalama 8-9 saat aralığında ortaya çıkıyor. Hem ağır ağır 4 saatte piştiği için, bir de özü içinde olduğu için kabartma tozu ve diğer mayalar olmadığı için içi dolgundur, kendini korur, kabuğu da korur onu. Yani bir hafta on gün dayanma süreci var."
Araköy Ekmeğinin Yaygınlaşması ve Önemi
Araköy ekmeği, son yıllarda hem Türkiye'de hem de yurt dışında büyük ilgi görüyor. Ekşi mayalı ekmek otoriteleri tarafından dünyanın en iyi ekmeklerinden biri olarak kabul edilen Araköy ekmeği, özellikle sağlıklı ve doğal beslenmeye önem verenler tarafından tercih ediliyor. İstanbul'da yaşayan Münir Tozlu, "Bu diyetisyen gibi bir ekmek olduğu için kilo aldırmaz. Bunu bilen arayıp buluyor. Ama köyde buluyor, ama İstanbul'da buluyor, ama Türkiye'nin her yanında. Yani bu ekmek yaygınlaştı artık. Onun için de lezzetli, doyumlu rahatsız edici olmadığı için o lezzeti tadanlar biliyor" şeklinde konuştu.
Gümüşhane'nin Araköy ekmeği, yüzyıllardır süregelen geleneksel yöntemlerle üretilen, doğal ve sağlıklı bir lezzet. Coğrafi işaret tescili ile kalitesi ve özgünlüğü koruma altına alınan bu ekmek, sadece bir yiyecek değil, aynı zamanda bir kültür mirası. Araköy ekmeği, Gümüşhane'nin adını dünyaya duyuran önemli bir değer olmaya devam ediyor.